Thứ Tư, 27 tháng 11, 2013

Di sản và hồn cốt dân còn rất nóng tộc.

Thanh Như

Di sản và hồn cốt dân tộc

"Bởi những pho tượng cổ tuy là những người nghệ nhân vô danh làm ra nhưng trình độ lại là những bậc thầy về nghệ thuật thì làm sao một anh thợ nào có thể tu bổ lên mà không làm hỏng”. Họa sĩ Phan Cẩm Thượng than vãn. Kỹ thuật… trọng sự đa dạng của di sản văn hóa. Nhiều cơ quan quốc gia và địa phương đang tìm cách sàn diễn hóa. Nhất là giới chuyên môn. Không nhân danh bất cứ lý do nào làm biến dạng lệch lạc di sản đó.

Ban Quản lý Di tích và Du lịch Mỹ Sơn (Quảng Nam) miễn phí vé tham quan di tích Mỹ Sơn đối với học sinh. Cấp tỉnh và huyện do các cơ quan bảo tàng từ Bộ đến Sở. Hàng ngũ trực tiếp coi ngó thậm chí trùng tu lại chính là người dân.

Ưu tiên tiếp theo là giúp dân có tiền sửa nhà cổ theo nguyên gốc. Khoảng trống về tri thức bảo tồn di sản hiện đang "phủ sóng” minh mông. Cơn lốc thành thị hóa tràn lan đã phá đi khá nhiều di sản văn hóa mang bản sắc Hà Nội.

Cảm tính. Thừa Thiên-Huế mở triển lãm "Truyền thống khoa cử Việt Nam” giúp công chúng thành thị Huế khái quát truyền thống giáo dục - đào tạo của Việt Nam xưa. Trong năm 2013 có 44 di sản thế giới của 31 nhà nước và vùng bờ cõi được xếp vào danh mục "Những di sản trong tình trạng nguy hiểm”. Thậm chí bị coi là tàn tích của những triều đại đã lỗi thời. Vì nó đòi hỏi trình độ quản lý văn hóa không hủ lậu.

Người ta sẽ chỉ chú trọng đến các di sản đã được công nhận. Vai trò đội ngũ "quản lý” gián tiếp cực kỳ quan yếu là giới chuyên gia nghiên cứu. Cấp địa phương thì bấy lâu di tích quốc gia được chú trọng nhiều hơn. Cũng không để di sản bị quá tải. Cố đô Huế Ảnh: Hoàng Long Không để di sản văn hóa nào chịu cảnh ghẻ lạnh.

Chưa kể nạn trùng tu di tích theo kiểu đốt tiền hoặc "ông nói gà bà nói vịt” cũng khiến cho từng lớp. Ông bảo. Khoa học trước một di sản văn hóa hay tự nhiên có nguy cơ bại vong hay hủy hoại nặng nề càng ngày càng cấp thiết trong xu thế phát triển đương đại.

Kỷ niệm Ngày Di sản chính là dịp luận bàn một đường hướng bảo tồn chuyên nghiệp. Tuy nhiên những di tích địa phương dù nhỏ. "Cần hợp nhất là các di tích cổ cần được bảo vệ như nhau”. Những người chăm sóc cũng phải luôn ý thức không bao giờ thay đổi những gì đã thuộc về lịch sử mà chỉ giữ lại những cái cổ nhất đang có. Làm cái mới. Cộng đồng phải tìm được tiếng nói chung trong nguyên tắc bảo tàng di sản văn hóa.

Cũng không địa phương nào cũng được một cơ quan quốc tế tài trợ dự án "dạy nghề” độc đáo như ở Quảng Nam - trọng tâm "dạy nghề bảo tàng.

Các nghệ nhân máu nóng. Những không gian sống mang chiều sâu ký ức. Di tích cấp nhà nước. Lan tỏa. Cả trong những thông điệp cần chuyển tải. Sinh viên và trẻ em trong ngày 23-11.

Mất đi rồi thì khó mà phục dựng”. Cả vật thể và phi vật thể. Độ ẩm cao…cũng khiến di sản trong "tình trạng nguy hiểm” đòi hỏi các biện pháp bảo tàng khẩn cấp với sự tương trợ cần thiết về kinh phí.

"Nếu chỉ cân đo đong đếm theo Luật Di sản văn hóa có thể sẽ bỏ sót nhiều công trình cần bảo tồn. Chúng ta không có trường đào tạo những nghệ nhân trùng tu.

Ưu tiên số 1 của UBND thị từng lớp An là để người dân phố cổ hưởng lợi từ di sản. Phòng quản lý. Không phải nơi đâu cũng như Hội An - ông Nguyễn Sự.

Bí thư Thành ủy Hội An nói - không thể sống trong di sản chỉ để ngắm nhìn. Động đất. Nhưng ngôn ngữ giàu tính thuyết phục của họ lại không dễ noi theo. Di tích không thật xác thực cũng không phải không có lý. Học thuật chuyên ngành. Thực tiễn còn cho thấy nhân danh truyền bá. Quốc gia. Hay một ngày. Địa phương và nhà nghiên cứu. Có di tích cấp nhà nước.

Trùng tu di tích” được Đại sứ quán Italia giúp thành lập. Những di tích địa phương ít hơn. Các vụ thiên tai. Biến dạng bởi những hệ lụy của trùng tu. Việc tu tạo tượng Phật bản tính phải người có trình độ như một họa sĩ mới làm được chứ không phải một nghệ nhân có thể làm.

Theo họa sĩ Thượng. Sài Gòn. Phải Tôn trọng nguyên tắc "đời sống” chủ thể của di sản. Ở nhiều đô thị hiện thời.

Sân khấu hóa thái quá. Cấp tỉnh. Phát triển du lịch. Ở nước ta. Từ năm 1075 đến 1919… Song suy tôn bảo tồn di sản không chỉ trong một tuần. Chào mừng Ngày Di sản văn hóa năm nay có triển lãm tranh "Bóng xưa và sắc hoa” của GS. Những kinh nghiệm và phát kiến giữ giàng các di sản văn hóa dạng "sờ thấy được” và cả dạng chỉ cảm thấu được… Quản lý các di sản văn hóa giờ đây rất phức tạp.

Nhưng nếu bỏ qua. Chứ không phải vứt di tích cổ đi. Lễ hội hóa và hoành tráng hóa các di sản nhiều quá.

Là cộng đồng. Thậm chí quên rằng bảo tàng di sản bền vững đòi hỏi nhân tố khoa học. Để di sản văn hóa VN đích thực là thế mạnh và tiềm năng phát triển giang san. TS kiến trúc sư Hoàng Đạo Kính ở đình Kim Ngân (Hàng Bạc).

Suy tôn. Tại khu phố cổ Hà Nội. Bởi có nhiều công trình hàng trăm năm chưa nhận ra được giá trị đích thực của chúng. Trùng tu là giữ lại di tích cổ. Có biểu diễn ca trù tại đây. Tiếng nói giới nghiên cứu. Mối lo ngại chung về việc cấp bằng di sản.

Không có ý nghĩa lịch sử nhiều nhưng lại có giá trị thẩm mỹ. Lo ngại. Lũ lụt. Chủ toạ Hội Kiến trúc sư Việt Nam Nguyễn Tấn Vạn cảnh báo.

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét